शिधापत्रिका (रेशन कार्ड) ही भारतातील प्रत्येक कुटुंबासाठी महत्त्वाची कागदपत्रांपैकी एक आहे. ती केवळ ओळखपत्र म्हणूनच नव्हे तर सरकारी धान्य योजनेचा लाभ घेण्यासाठीही वापरली जाते. शिधापत्रिकेद्वारे तुम्हाला स्वस्त धान्य दुकानांमधून अनुदानित दरात गहू, तांदूळ, साखर, डाळी आणि इतर आवश्यक वस्तू मिळतात.
शिधापत्रिकेसाठी (रेशन कार्ड) अर्ज कसा करायचा?
शिधापत्रिका मिळवण्यासाठी तुम्हाला अर्ज करणे आवश्यक आहे. ही प्रक्रिया आता ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही प्रकारे सोपी केली गेली आहे. यामुळे लाभार्थ्यांना वेळेची बचत होते आणि प्रक्रिया अधिक सुलभ बनते.
ऑनलाइन अर्जाची प्रक्रिया
- अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या:
शिधापत्रिकेसाठी ऑनलाइन अर्ज करण्यासाठी आपल्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाईटला भेट द्या. - नोंदणी करा:
जर तुम्ही नवीन वापरकर्ता असाल, तर प्रथम वेबसाईटवर नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा. तुमचा वैयक्तिक तपशील जसे की नाव, मोबाईल नंबर आणि ई-मेल आयडी भरा. - लॉगिन करा:
नोंदणी पूर्ण झाल्यानंतर, तुम्हाला तुमच्या लॉगिन आयडी आणि पासवर्डचा उपयोग करून लॉगिन करावे लागेल. - अर्ज फॉर्म भरा:
लॉगिन केल्यानंतर, ‘शिधापत्रिका अर्ज’ या पर्यायावर क्लिक करा. सर्व आवश्यक माहिती (कुटुंबातील सदस्यांची माहिती, आधार क्रमांक, उत्पन्न प्रमाणपत्र इ.) भरा. - दस्तऐवज अपलोड करा:
तुम्हाला शिधापत्रिकेसाठी आवश्यक कागदपत्रे जसे की:- आधार कार्ड
- ओळखपत्र (मतदान कार्ड/ड्रायव्हिंग लायसन्स)
- पत्ता पुरावा
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- कुटुंबाचा फोटो
स्कॅन करून अपलोड करावे लागतील.
- फी भरा:
शिधापत्रिकेसाठी अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी लागणारी ऑनलाइन फी जमा करा. तुम्ही डेबिट कार्ड, क्रेडिट कार्ड किंवा यूपीआयचा वापर करून फी भरू शकता. - अर्ज सबमिट करा:
सर्व माहिती भरण्यानंतर आणि फी भरल्यानंतर अर्ज सबमिट करा. यशस्वी सबमिशननंतर तुम्हाला रसीद मिळेल, ती जतन करा. - अर्जाचा स्टेटस तपासा:
तुमच्या शिधापत्रिका अर्जाचा स्टेटस तपासण्यासाठी, तुम्ही वेबसाईटवर लॉगिन करून ‘अर्जाचा दर्जा’ (Application Status) हा पर्याय निवडू शकता.
महत्त्वाच्या सूचना:
- सर्व माहिती अचूक भरा, चुकीची माहिती दिल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
- ऑनलाइन प्रक्रिया करताना कोणत्याही प्रकारच्या समस्या आल्यास, आपल्या जिल्हा पुरवठा कार्यालयाशी संपर्क साधा.
शिधापत्रिका अर्जाची ही ऑनलाइन प्रक्रिया खूप सोपी आणि वेळेची बचत करणारी आहे. आता आपल्या हक्काचा रेशन कार्ड मिळवण्यासाठी घरी बसून अर्ज करा आणि सरकारी योजनांचा लाभ घ्या!
शिधापत्रिकेसाठी (रेशन कार्ड) आवश्यक कागदपत्रांची यादी
शिधापत्रिकेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे अनिवार्य असतात. ही कागदपत्रे अचूक आणि वैध स्वरूपात सादर करणे आवश्यक आहे, अन्यथा अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड (Aadhaar Card):
Read More Details (Aadhaar Card)
प्रत्येक कुटुंब सदस्याचे आधार कार्ड अर्जासाठी अनिवार्य आहे. आधार क्रमांकाच्या सत्यतेसाठी त्याचा उपयोग होतो. - ओळखपत्र (Identity Proof):
अर्जदारासाठी खालीलपैकी कोणतेही एक वैध ओळखपत्र लागते:- मतदार ओळखपत्र (Voter ID)
- Benefits of a Voter ID Card Here More Details
- ड्रायव्हिंग लायसन्स (Driving License)
- पासपोर्ट
- पत्ता पुरावा (Address Proof):
तुमचा कायमचा पत्ता सिद्ध करण्यासाठी खालील कागदपत्रांपैकी कोणतेही एक आवश्यक आहे:- वीज बिल (Electricity Bill)
- पाणी बिल (Water Bill)
- घरभाडे करारनामा (Rental Agreement)
- उत्पन्न प्रमाणपत्र (Income Certificate):
अर्जदाराच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न नमूद करणारे प्रमाणपत्र. हे प्रमाणपत्र सरकारी योजना लाभांसाठी महत्त्वाचे आहे. - कुटुंबाचा छायाचित्र (Family Photograph):
संपूर्ण कुटुंबाचे एका फोटोसह स्पष्ट छायाचित्र अनिवार्य आहे. - जन्म प्रमाणपत्र (Birth Certificate):
जर अर्जदार अल्पवयीन असेल, तर जन्म प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक आहे. - गॅस कनेक्शनचे तपशील (Gas Connection Details):
जर कुटुंब गॅस कनेक्शनचा वापर करत असेल, तर संबंधित तपशील आणि जोडणी क्रमांक सादर करणे गरजेचे आहे.
महत्त्वाच्या सूचना:
- सर्व कागदपत्रे नवीन आणि वैध स्वरूपात असावी.
- कागदपत्रे अपलोड करताना ती स्पष्ट स्कॅन करून अपलोड करा.
- अपलोड केलेल्या कागदपत्रांची हार्डकॉपी जवळ ठेवा, ती गरज पडल्यास तपासणीसाठी मागवली जाऊ शकते.
वरील कागदपत्रांची अचूक माहिती आणि सादरीकरण केल्यास तुमच्या शिधापत्रिका अर्जाला मंजुरी मिळण्याची प्रक्रिया वेगवान होईल. यामुळे तुम्हाला स्वस्त धान्य योजना आणि इतर सरकारी लाभ मिळवण्यास मदत होईल.
शिधापत्रिकेची (रेशन कार्ड) स्थिती कशी तपासायची?
जर तुम्ही शिधापत्रिकेसाठी अर्ज केला असेल आणि त्याच्या स्थितीबद्दल जाणून घेऊ इच्छित असाल, तर तुम्ही सहजपणे ऑनलाइन स्थिती तपासू शकता. ही प्रक्रिया वेगवान आणि सोपी आहे.
ऑनलाइन स्थिती तपासण्याची प्रक्रिया
- अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या:
तुमच्या राज्याच्या महाराष्ट्र अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाईटला भेट द्या. - लॉगिन करा:
तुम्हाला अर्ज करताना वापरलेले लॉगिन आयडी आणि पासवर्ड वापरून वेबसाईटवर लॉगिन करावे लागेल. - ‘शिधापत्रिका स्थिती’ पर्याय निवडा:
लॉगिन केल्यानंतर, मुख्य मेनूमधील ‘शिधापत्रिका स्थिती’ किंवा ‘Ration Card Status’ या पर्यायावर क्लिक करा. - अर्ज क्रमांक भरा:
तुम्हाला तुमच्या अर्ज क्रमांकाची माहिती भरावी लागेल. अर्ज क्रमांक तुम्हाला अर्ज सबमिट करताना मिळालेल्या रसीदवर दिला जातो. - स्थिती तपासा:
अर्ज क्रमांक भरल्यानंतर ‘Submit’ किंवा ‘तपासा’ या बटणावर क्लिक करा. तुमची शिधापत्रिकेची स्थिती स्क्रीनवर दिसेल. - स्थिती प्रकार:
स्थिती खालीलप्रमाणे असू शकते:- अर्ज प्रक्रियेत (Application Under Process)
- अर्ज मंजूर (Application Approved)
- अर्ज नाकारला (Application Rejected)
महत्त्वाच्या सूचना:
- अर्ज क्रमांक अचूक टाइप करा, चुकीचा क्रमांक असल्यास स्थिती तपासता येणार नाही.
- जर वेबसाईटवर कोणत्याही तांत्रिक अडचणी येत असतील, तर आपल्या जिल्हा पुरवठा कार्यालयाशी संपर्क साधा.
- शिधापत्रिकेची स्थिती वेळोवेळी तपासत राहा. स्थिती मंजूर झाल्यानंतर पुढील सूचना पाळा.
शिधापत्रिकेची स्थिती ऑनलाइन तपासणे आता सहज आणि जलद झाले आहे. यामुळे तुम्हाला घरबसल्या तुमच्या अर्जाची प्रगती जाणून घेता येईल आणि सरकारी योजनांचा लाभ वेळेत मिळेल.
ई-राशन कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया
ई-राशन कार्ड ही एक डिजिटल सुविधा आहे, ज्यामुळे तुम्हाला तुमचे राशन कार्ड सहजपणे डाउनलोड करून वापरता येते. ही प्रक्रिया सोपी आणि जलद असून तुम्ही घरबसल्या राशन कार्ड प्राप्त करू शकता.
ई-राशन कार्ड डाउनलोड करण्याची प्रक्रिया
- अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या:
ई-राशन कार्ड डाउनलोड करण्यासाठी तुमच्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या. - लॉगिन करा:
तुमच्या लॉगिन आयडी आणि पासवर्डच्या मदतीने वेबसाईटवर लॉगिन करा. जर तुम्ही नवीन वापरकर्ता असाल, तर आधी नोंदणी करा. - ‘ई-राशन कार्ड’ पर्याय निवडा:
लॉगिन केल्यानंतर, ‘ई-राशन कार्ड डाउनलोड’ किंवा ‘Download E-Ration Card‘ हा पर्याय निवडा. - आवश्यक तपशील भरा:
तुमचा राशन कार्ड क्रमांक, आधार क्रमांक किंवा अर्ज क्रमांक भरा. आवश्यक तपशील अचूक भरणे गरजेचे आहे. - ओटीपी प्रमाणीकरण:
तुमच्या नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकावर एक वेळ पासवर्ड (OTP) येईल. तो प्रविष्ट करून प्रमाणीकरण पूर्ण करा. - ई-राशन कार्ड डाउनलोड करा:
प्रमाणीकरण पूर्ण झाल्यानंतर, तुमच्या राशन कार्डाचा डिजिटल दस्तऐवज स्क्रीनवर दिसेल. तो PDF स्वरूपात डाउनलोड करा आणि सुरक्षितपणे जतन करा.
ई-राशन कार्ड वापरण्याचे फायदे:
- कागदपत्र जतन करण्याची चिंता नाही, डिजिटल स्वरूपात कार्ड नेहमी उपलब्ध.
- कुठेही आणि केव्हाही राशन कार्ड डाउनलोड करण्याची सुविधा.
- सरकारी योजना आणि स्वस्त धान्य दुकानांवर ओळखपत्र म्हणून वापरण्यायोग्य.
महत्त्वाच्या सूचना:
- ई-राशन कार्ड डाउनलोड करताना तुमचा लॉगिन आयडी आणि पासवर्ड सुरक्षित ठेवा.
- जर तुम्हाला कोणत्याही प्रकारची अडचण येत असेल, तर तुम्ही जिल्हा पुरवठा कार्यालयाशी संपर्क साधा.
- डिजिटल दस्तऐवजाचा प्रिंटआउट घेऊन तो अधिकृत वापरासाठी ठेवावा.
ई-राशन कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया अत्यंत सोपी आहे आणि यामुळे तुम्हाला वेळेची बचत होईल. आपल्या शिधापत्रिकेचे डिजिटल स्वरूप लगेच मिळवा आणि सरकारी योजनांचा लाभ घ्या.
शिधापत्रिकेसाठी पात्रता निकष
2025 साठी शिधापत्रिकेसाठी पात्रतेचे सर्व आवश्यक निकष जाणून घ्या. ही माहिती तुम्हाला अर्ज प्रक्रियेस सुलभ करेल आणि तुमचा वेळ वाचवेल.
पात्रता निकष कशासाठी महत्त्वाचे आहेत?
शिधापत्रिका मिळवण्यासाठी पात्रतेचे निकष महत्त्वाचे असतात कारण त्यानुसार लाभार्थ्यांची निवड होते. विविध राज्ये आणि केंद्र सरकारकडून वेगवेगळे निकष लागू होतात, जे सामाजिक आणि आर्थिक घटकांवर आधारित असतात.
शिधापत्रिकेचे प्रकार आणि त्यानुसार पात्रता
-
APL (Above Poverty Line) शिधापत्रिका
ही शिधापत्रिका गरिबी रेषेच्या वर असलेल्या कुटुंबांसाठी आहे. यामध्ये अनुदान कमी मिळते, परंतु लाभ मिळवण्यासाठी रहिवासी पुरावा महत्त्वाचा असतो.
-
BPL (Below Poverty Line) शिधापत्रिका
ज्यांचे वार्षिक उत्पन्न सरकारने ठरवलेल्या मर्यादेपेक्षा कमी आहे, त्यांना BPL शिधापत्रिका दिली जाते. ग्रामीण भागासाठी आणि शहरी भागासाठी उत्पन्न मर्यादा वेगवेगळी आहे.
-
Antyodaya Anna Yojana (AAY)
अत्यंत गरीब कुटुंबांसाठी, जसे की दिव्यांग, विधवा महिला, निराधार ज्येष्ठ नागरिक, AAY शिधापत्रिका उपलब्ध आहे. यामध्ये कुटुंबाला अत्यंत स्वस्त दरात धान्य दिले जाते.
शिधापत्रिकेसाठी पात्रतेचे मुख्य निकष
- नागरिकत्व: अर्जदार भारताचा नागरिक असणे आवश्यक आहे.
- आर्थिक स्थिती: कुटुंबाचे उत्पन्न सरकारच्या ठराविक मर्यादेच्या आत असावे (उदा., BPL साठी ₹1,00,000 वार्षिक उत्पन्न).
- रहिवास: अर्जदाराला राज्यात किमान 1 वर्षाचा कायमस्वरूपी रहिवासी पुरावा दाखवावा लागतो.
- विशेष गट: दिव्यांग, निराधार, विधवा, किंवा सामाजिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना प्राधान्य दिले जाते.
राज्यनिहाय पात्रतेचे नियम
वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये शिधापत्रिकेसाठी पात्रतेचे नियम वेगवेगळे असतात. येथे काही राज्यांचे निकष दिले आहेत:
राज्य | BPL उत्पन्न मर्यादा (₹) | विशेष निकष |
---|---|---|
महाराष्ट्र | ग्रामीण: ₹59,000 शहरी: ₹1,00,000 |
आधार कार्ड अनिवार्य |
उत्तर प्रदेश | ₹46,080 | रहिवासी पुरावा (राशन दुकान) |
तामिळनाडू | ₹72,000 | डिजिटल शिधापत्रिका |
अर्ज करताना घ्यायची काळजी
शिधापत्रिकेसाठी अर्ज करताना कागदपत्रे योग्य प्रकारे अपलोड करा. चुकीची माहिती दिल्यास अर्ज फेटाळला जाऊ शकतो.
टीप: तुमची शिधापत्रिका अद्ययावत ठेवण्यासाठी वेळोवेळी माहिती तपासा.
शिधापत्रिकेसाठी नवीन अपडेट्स 2025
सरकारी धान्य योजनेचा लाभ घेणाऱ्या नागरिकांसाठी 2025 मध्ये काही नवीन सुधारणा व नियम लागू करण्यात आले आहेत. या बदलांमुळे शिधापत्रिका प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि सोयीसुविधा वाढणार आहेत.
2025 मधील शिधापत्रिकेसाठी महत्त्वाचे अपडेट्स
- डिजिटल शिधापत्रिकेची अनिवार्यता:
आता प्रत्येक कुटुंबासाठी ई-शिधापत्रिका अनिवार्य करण्यात आली आहे. डिजिटल स्वरूपातील शिधापत्रिका डाउनलोड करण्यासाठी अधिकृत वेबसाईटवर लॉगिन करा. - आधार लिंकिंग:
2025 पासून, शिधापत्रिकेसोबत प्रत्येक कुटुंब सदस्याचे आधार कार्ड लिंक करणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. हे सरकारी लाभ पारदर्शकपणे वितरित करण्यासाठी महत्त्वाचे आहे. - स्वस्त धान्य दुकानांचा डिजिटल ट्रॅकिंग:
शिधापत्रिकेचा वापर करून खरेदी केलेल्या धान्याचा डिजिटल ट्रॅक ठेवण्यासाठी नवीन तंत्रज्ञान लागू करण्यात आले आहे. - कुटुंब सदस्यांच्या अद्ययावत माहितीसाठी ऑनलाइन सुविधा:
आता कुटुंबातील सदस्यांची माहिती (जसे की जन्म, मृत्यू, स्थलांतर) ऑनलाइन अद्ययावत केली जाऊ शकते. यासाठी लागणारे दस्तऐवज अपलोड करणे आवश्यक आहे. - स्वस्त धान्य योजनेचा विस्तार:
नवीन सरकारी आदेशानुसार, अधिक कुटुंबांना स्वस्त धान्य योजनेचा लाभ मिळणार आहे. नव्याने अर्ज करणाऱ्या कुटुंबांसाठी विशेष अर्ज प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे. - अर्ज प्रक्रिया अधिक सुलभ:
2025 मध्ये अर्ज प्रक्रिया डिजिटल आणि वेगवान करण्यात आली आहे. नागरिक आता घरी बसून शिधापत्रिकेसाठी अर्ज करू शकतात.
शिधापत्रिकेसाठी नवीन कागदपत्रे आणि अटी
- प्रत्येक कुटुंब सदस्याचे आधार कार्ड लिंक करणे आवश्यक.
- वास्तविक पत्त्याचा पुरावा, जसे की वीज बिल, पाणी बिल किंवा घरभाडे करारनामा.
- कुटुंबातील सदस्यांच्या उत्पन्न प्रमाणपत्राचा तपशील.
- ऑनलाइन अर्जासाठी रजिस्ट्रेशनसाठी मोबाईल नंबर अनिवार्य आहे.
महत्त्वाच्या सूचना:
- शिधापत्रिकेसाठी अर्ज करताना सर्व माहिती अचूक भरा. चुकीची माहिती दिल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
- डिजिटल स्वरूपातील शिधापत्रिकेसोबत कागदपत्रांची सॉफ्ट कॉपी सुरक्षित ठेवा.
- तांत्रिक समस्या आल्यास जिल्हा पुरवठा कार्यालयाशी संपर्क साधा.
2025 मधील या नवीन सुधारणा नागरिकांसाठी अधिक सुलभ आणि पारदर्शक प्रक्रिया निर्माण करतील. सरकारी योजनांचा लाभ मिळवण्यासाठी ही माहिती वेळेत जाणून घ्या आणि आपली शिधापत्रिका अद्ययावत ठेवा.
सामान्यतः विचारले जाणारे प्रश्न
प्रश्न 1: शिधापत्रिकेसाठी अर्ज कसा करायचा?
उत्तर: शिधापत्रिकेसाठी तुम्ही महाराष्ट्र अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाईटवर ऑनलाइन अर्ज करू शकता. अर्ज प्रक्रियेसाठी आधार कार्ड, पत्ता पुरावा, उत्पन्न प्रमाणपत्र आणि ओळखपत्र यांसारखी कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
प्रश्न 2: शिधापत्रिका मिळण्यासाठी किती दिवस लागतात?
उत्तर: अर्ज सबमिट केल्यानंतर 15-30 दिवसांच्या आत शिधापत्रिका मंजूर केली जाते. स्थिती ऑनलाइन तपासता येऊ शकते.
प्रश्न 3: शिधापत्रिकेची स्थिती कशी तपासायची?
उत्तर: तुम्ही तुमच्या अर्ज क्रमांकाचा उपयोग करून अधिकृत वेबसाईटवर लॉगिन करून स्थिती तपासू शकता. ‘Ration Card Status’ पर्याय निवडा आणि आवश्यक तपशील भरा.
प्रश्न 4: ई-राशन कार्ड कसे डाउनलोड करायचे?
उत्तर: ई-राशन कार्ड डाउनलोड करण्यासाठी अधिकृत वेबसाईटवर लॉगिन करा. ‘Download E-Ration Card’ हा पर्याय निवडा, तपशील भरा आणि पीडीएफ स्वरूपात कार्ड डाउनलोड करा.
प्रश्न 5: जुनी शिधापत्रिका अपडेट कशी करावी?
उत्तर: जुनी शिधापत्रिका अपडेट करण्यासाठी कुटुंबातील बदल (जसे की नवीन सदस्याची नोंद किंवा सदस्य वगळणे) ऑनलाइन करू शकता. आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा आणि प्रक्रिया पूर्ण करा.
प्रश्न 6: शिधापत्रिका हरवल्यास काय करावे?
उत्तर: शिधापत्रिका हरवल्यास तुम्ही स्थानिक पुरवठा कार्यालयात जाऊन तक्रार दाखल करा. तक्रार क्रमांकासह, नवीन शिधापत्रिकेसाठी ऑनलाइन अर्ज करा.
प्रश्न 7: कोणत्या प्रकारच्या शिधापत्रिका उपलब्ध आहेत?
उत्तर: तीन प्रकारच्या शिधापत्रिका आहेत:
- अंत्योदय अन्न योजना (AAY)
- बीपीएल (गरीबीरेषेखालील)
- APL (गरीबीरेषेपेक्षा वरच्या कुटुंबांसाठी)
महत्त्वाच्या सूचना:
- शिधापत्रिकेशी संबंधित शंका असल्यास तुमच्या जिल्हा पुरवठा कार्यालयाशी संपर्क साधा.
- सर्व प्रक्रिया अधिकृत वेबसाईटद्वारेच करा.
- तुमचे कागदपत्र नेहमी अचूक आणि अद्ययावत ठेवा.
वरील प्रश्न आणि उत्तरांद्वारे तुम्हाला शिधापत्रिकेबद्दलची सर्व महत्त्वाची माहिती मिळेल. शंका असल्यास, अधिकृत स्त्रोतांकडेच वळा.
महत्त्वाच्या लिंक्स
रेशन कार्डसाठी येथे : क्लिक करा
निष्कर्ष
शिधापत्रिका ही प्रत्येक कुटुंबासाठी एक महत्त्वपूर्ण साधन आहे, कारण ती केवळ ओळखपत्र नाही, तर सरकारी धान्य योजनेचा लाभ घेण्यासाठी एक मुख्य कागदपत्र आहे. 2025 पर्यंत सरकारने शिधापत्रिका प्रक्रियेत अनेक सुधारणा केल्या आहेत, ज्यामुळे ही प्रक्रिया अधिक सुलभ आणि पारदर्शक झाली आहे. डिजिटल तंत्रज्ञानाच्या वापरामुळे अर्ज प्रक्रियेत गती आली असून, ई-राशन कार्ड्सद्वारे नागरिकांना अधिक सोयीसुविधा मिळत आहेत. आधार लिंकिंग आणि डिजिटल ट्रॅकिंग यांसारख्या उपाययोजनांमुळे शिधापत्रिकेचा वापर अधिक सुरक्षित आणि प्रभावी बनला आहे.